Leve de leegte!

Als ergens de crisis letterlijk zichtbaar is, dan is het wel in de buitenruimte. Bouwprojecten liggen stil of worden gefaseerd uitgevoerd, panden staan leeg, terreinen liggen braak. Kniehoog onkruid, hoge hekwerken, dichtgetimmerde ramen. Ik kan er slecht tegen, het geeft me een heel ongemakkelijk gevoel. Een plek moet leven! Zegt Reneé Kwak van De Brouwerij, een initiatief om vragen van onderaf aan te pakken en nieuw toekomstperspectief te geven.

Aanpassen aan de vraag

Wie zelf geen tuin bezit kijkt misschien met leed naar dat braakliggende terreintje in zijn wijk. Wat zou het heerlijk zijn daar een aantal tomatenplantjes te kweken of er op een mooie dag een stoel neer te zetten en van de zon te genieten. Vaak staat er een somber, hoog hek om deze terreinen, wachtend op actie van hogerhand.

Bouwplannen zijn vastgelopen door een gebrek aan financiën, vraag of aanpassingsvermogen. De locatie blijft in eigendom van de ontwikkelaar totdat er een oplossing is. Er gebeurt dus (tijdelijk) niks, terwijl omwonenden weten waar behoefte aan is en vaak vol goede ideeën zitten.

Onverwachte winst

Gelukkig kan het ook anders. Het is op sommige plekken al merkbaar dat er een fundamentele verandering gaande is: kleine buurtcollectieven richten een markt of moestuin op, basisschoolprojecten vinden er hun plek of guerrilla gardeners gaan ‘stiekem’ aan de slag. En dan maakt het niet uit of dat bijen- en vlinderlokkende planten zijn of een zorgvuldige selectie eetbare planten om er later samen van te oogsten. Het gaat om het samen bezig zijn, je opnieuw verantwoordelijk voelen voor die vergeten plek.

En natuurlijk de winsten die daaruit voortkomen: samen de oogst verwerken tot een smakelijke maaltijd, ontpoppende festiviteiten, een avontuurlijke speelplaats, spontane gesprekken of gewoon een aangenamere wandeling door je wijk.

Bouwstenen voor straks

Het samen initiëren van een wijkmoestuin is een hele goede start om braakliggende terreinen in jouw stad aan te pakken. Maar, het kan beter volgens Joop de Boer van Popupcity. Hij is van mening dat het professionaliseren van tijdelijke invullingen kan bijdragen aan het op de kaart zetten van de locaties. Dit kan door coalities te vormen tussen verschillende bedrijven, gemeenten en burgers, aldus Joop.

Het is dus zoeken naar een combinatie van partijen waarbij de één gebaat is bij het tijdelijk in gebruik nemen van de locatie en de ander een draagvlak ziet ontstaan voor toekomstige ontwikkelingen. Deze (soms kleine) nieuwe ontwikkelingen in de tijd vormen de bouwstenen voor straks.

Waarde creëren

Maar, hoe lang duurt tijdelijkheid en wanneer verwordt een functie tot iets vasts? Pas later zal blijken hoe waardevol de investering is geweest en of iets blijvend aanslaat. We kunnen voorzichtig stellen dat reuring creëren de oplossing biedt voor tijdelijk onbestemde plekken in het stedelijk weefsel. Als de markt alvast aanwezig is op de locatie zal de tijdelijke invulling een dienst vervullen voor toekomstige ontwikkelingen.

Baten als tevredenheid en leefbaarheid kunnen op onverwachte plekken naar voren komen. Of zoals Jan Rotmans het in zijn lezing verwoordt: je weet niet wat je krijgt, maar je weet wel wat je te verliezen hebt. Dat sombere, ongebruikte terreintje zit dus vol kansen voor de toekomst.

Is er een plek in jouw buurt waar je graag eens nieuw leven in zou willen blazen? Met een beetje hulp kunnen de kansen optimaal benut worden en misschien fleurt jullie project straks wel de hele buurt op. Kijk eens hier en ontdek wat er allemaal mogelijk is.

***
Afbeeldingen: streetartutopia.com, blog.spreadshirt.net