Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar al die onbekende en vooral chemische toevoegingen aan mijn alledaagse verzorgingsproducten zijn een doorn in mijn oog. Ik wilde me al een tijdje eens goed verdiepen in het zelf maken van misschien wel het meest gebruikte badkamer product aller tijden, namelijk de tandpasta.
Fluoride in tandpasta
Alleen al op de vraag of fluoride, welke in vrijwel elke reguliere tandpasta zit, gevaarlijk is, krijg je een lading aan informatie waar je moeilijk mee uit de voeten kunt. Op de site van een Nederlandse tandartspraktijk staat dat fluoride noodzakelijk is voor sterke tanden. Maar het is ook bekend dat blootstelling aan te hoge concentratie fluoride tijdens de tand ontwikkeling bij kinderen weer tot fluorose kan leiden, een aandoening te herkennen aan de witte vlekken of bruine verkleuringen op de tanden. Zo’n hoge concentratie kan al plaatsvinden bij een enkele keer dat een kind veel tandpasta slikt of mondwater drinkt.
Per 19 januari 2009 is er in dit kader zelfs een waarschuwingstekst opgesteld dat fabrikanten verplicht om op fluoride bevattende tandpasta’s voor kinderen tot en met 6 jaar de volgende tekst te vermelden: ‘Gebruik voor kinderen van zes jaar of jonger niet meer tandpasta dan de grootte van een erwt. Zorg dat ze zo weinig mogelijk tandpasta inslikken. Raadpleeg een (tand)arts als uw kind fluoride in een andere vorm gebruikt’
Ook wij hebben thuis kindertandpasta of mondwater van de drogist, dus ik probeer hier zeker geen paniek te zaaien 🙂 Maar het lijkt me nou juist zo interessant om te kijken of er duurzame en veiligere alternatieven zijn. Zo ben ik na wat surfen diverse recepten tegengekomen om je eigen tandpasta te maken met behulp van natriumbicarbonaat, ofwel zuiveringszout.
Zuiveringszout
Natriumbicarbonaat is een basisch (alkalisch) zout dat zuren kan binden. Natriumbicarbonaat is bekend onder de namen: baking soda, dubbelkoolzure soda, zuiveringszout, natriumwaterstofcarbonaat, sodium bicarbonate, baksoda, soda of E500 (ii). Bakpoeder is niet hetzelfde als zuiveringszout, daar bakpoeder een mengsel is van natriumbicarbonaat met een zuur zoals citroenzuur of wijnsteenzuur. Ook huishoudsoda of in de volksmond ‘soda’ is weer iets anders.
Zuiveringszout is een veilig middel dat voor diverse doeleinden ingezet kan worden. Lees hier de blogpost over het gebruik van zuiveringszout als beauty middel.
Maak je eigen tandpasta
Terugkomend op de tandpasta. Ik laat je in deze blogpost stap voor stap zien hoe je met slechts drie tot vijf ingrediënten een Do It Yourself tandpasta maakt. Ervaar hoe makkelijk het is om zelf tandpasta te maken.
Voor mijn home made tandpasta heb ik eens gekeken in mijn keukenkasten wat ik al in huis heb. Verrassend genoeg, heb ik niets extra’s moeten aanschaffen. Als basis is geurloze kokosvet, die van nature anti-bacterieel, antiviraal en antischimmel is, prima. Om de tanden witter te maken en de nare mondgeuren te neutraliseren, heb je zuiveringszout nodig. Daarnaast kun je optioneel een frisse geur toevoegen in de vorm van etherische pepermunt olie. Maar als je voorkeur uitgaat naar kruidnagel olie of sinaasappel olie, is dat allemaal mogelijk. Zelf heb ik als extra toevoeging tee tree olie gebruikt. Deze olie staat bekend om de ontsmettende en antibacteriële werking wat ten goede kan komen aan de mondverzorging.
Ingredienten
(Biologische) kokos vet
Zuiveringszout
Etherische olie van je keuze
Glazen pot
Houten stok, lepel
Optioneel: tee tree olie, grof zeezout, natuurlijke zoetstof
Doe 5 eetlepels zuiveringszout en 6 eetlepels kokos vet in een kom of grote pot.
Doe er circa 15-20 druppels pepermunt olie en 5-10 druppels tee tree olie bij.
Gebruik houten stokken om de ingrediënten te mengen. Met de warmte die je hand om de glazen pot uitstraalt, zal dat verrassend makkelijk gaan.
Nadat je zorgvuldig alles hebt gemengd, ontstaat er een luchtige pasta die je op je tandenborstel kunt aanbrengen met behulp van een houten spatel. Bewaar je zelfgemaakte tandpasta in een kleine, glazen pot met deksel, zodat het schoon blijft.
Kosten en hoeveelheid
Met de ingrediënten hierboven, kun je per keer zo’n 150 gram tandpasta per keer maken. Met 500 gram kokos vet als basis, kun je 3 tot 4 maal je eigen tandpasta samenstellen. De kosten zijn erg afhankelijk van het aantal ingrediënten dat je gebruikt. Ik heb zelf bijvoorbeeld geen zeezout gebruikt. Voor een schurende effect, overweeg ik dat de volgende keer toe toe voegen aan mijn tandpasta. Van de etherische olie, gebruik je maar een kleine hoeveelheid, waardoor het potje lang meegaat. Dat geldt ook voor de pepermunt olie. Om een indruk te geven, hoeveel ik kwijt ben aan de afzonderlijke ingrediënten:
Zuiveringszout á 454 gram: € 4,99
Kokos vet á 500 ml : € 6,95 (gekregen van kijn zus )
Etherische olie: € 4,05 (gekregen van mijn zus. Ja, ja ik heb een schat van een zus 😉 )
Tee tree olie: € 6,80
Poetsen met je eigen tandpasta
Het maken ok, maar de vraag is of zelfgemaakte tandpasta wel zo handig in gebruik is. Het is eerst wel even wennen aan de zoute smaak van zuiveringszout. Daarnaast schuimt deze pasta helemaal niet.
Ik gebruik mijn tandpasta nu zo’n drie dagen en voor mijn gevoel heb ik wittere tanden en een net zo schoon en fris gebit als bij het poetsen met een reguliere tandpasta. Ik zeg, een blijvertje 😉
Heb jij wel eens een poging gewaagd om je eigen tandpasta of ander verzorgingsmiddel te maken? Wat is je ervaring? Deel het hieronder met ons!
***
Afbeeldingen: Duurzaamheidskompas.nl
Bronnen: tandarts.nl, Wikipedia.nl, vanderpigge.nl
28/03/2023
Hai, ik gebruik afwisselend een reguliere tandpasta en alleen bicarbonaat op de tandenborstel, gewoon schepje erop en poetsen. Het kokosvet is slechts om te binden en de etherische oliën zijn ‘luxe’ 🙂 Bicarbonaat is aanzienlijk goedkoper bij toko’s, dus een poetsbeurt met alleen een beetje bicarbonaat kost tienden van een cent. Wél heb ik van een aantal kanten gehoord, dat bicarbonaat teveel zou schuren. Overigens: bicarbonaat verliest na verloop van tijd zijn werking. Bewaar het goed afgesloten (overgieten in een jampot). Om de goede werking van bicarbonaat te controleren als je het niet meer vertrouwt: beetje van dat zout op een lepeltje en wat citroenzuur toevoegen, als het volop gaat bruisen: nog helemaal poetsgebruikelijk…
29/08/2022
Dag Marcel,
Dank voor je bericht en kritische blik.
In dit geval is Baking soda hetzelfde als zuiveringszout en dus als natriumbicarbonaat.
Baking soda (zuiveringszout, natriumbicarbonaat, dubbelkoolzure soda) is een natuurlijke, minerale stof (E500, een carbonaat) zonder zuur. In bakpoeder is al een zuur toegevoegd.
Ik denk dat de verwarring ontstaat door de Engelse benaming ‘Baking soda’ wat dus niet dezelfde betekenis/samenstelling heeft als bakpoeder waar een zuur in zit.
Hopelijk heb ik het kunnen verduidelijken? Nogmaals dank voor je bijdrage!
Groene groet,
Nur
29/08/2022
Interessant artikel. Alhoewel je schrijft dat baking soda zuurder is dan natriumbicarbonaat zie ik in de foto van de ingrediënten die je gebruikt juist wel baking soda staan. Is dat wel verstandig om een zuur te gebruiken ipv een base?
08/08/2022
Hoi Jacqueline,
Wat leuk om te lezen dat je het recept hebt uitgeprobeerd en dat het is bevallen! Met de steeds maar stijgende prijzen is dat zeker een grote meevaller!
Dank voor het delen van je ervaring!
Groene groet,
Nur
30/07/2022
Bedankt voor het recept! Ik heb het net gemaakt en mij bevalt het. Voorheen gebruikten wij paradontax maar daar is de zoute smaak vanaf en vervangen door een vieze zoetstofsmaak. Je recept komt goedkoper uit want bakingsoda kost voor 454 gram slechts 1,69.
15/01/2022
Ik maak was voor mijn krulsnor. Vrij eenvoudg.
2 delen bijenwas / 1 deel cocosolie / 1 deel wolvet smelten en roeren.
Evt paar druppels essentiële olie naar keuze. In kleine 10 ml schuifblikjes en laten stollen.
Blikje in de broekzak en altijd was op goede temperatuur bij je.
05/02/2021
Dag Natasja,
Leuk dat je zelf tandpasta gaat maken!
Wat betreft de houdbaarheid. Eerlijk gezegd kan ik je dat niet met zekerheid zeggen. Zelf heb ik in een kleine hoeveelheid gemaakt per keer. Want zo’n potje gaat heel lang mee.
Wat ik wel weet is dat kokosvet en baking soda heel lang goed blijven.
Ik vermoed dat als je het potje goed steriliseert en luchtdicht afsluit, het enkele maanden houdbaar zou zijn. Maar vertrouw daarbij vooral op je reuk- en smaakzintuigen. Als iets niet goed meer is, zie en proef je dat vaak al.
Succes en houd ons op de hoogte hoe het gaat!
Lieve groet,
Nur
03/02/2021
Hallo,
Mijn vraag is, hoelang is de tandpasta houdbaar?
Als ik het over verschillende potjes verdeel en lucht vrij afsluit is het dan langer houdbaar?
28/11/2020
Let op dat de afvoer van je wastafel niet verstopt door t vet!!
Wat ik doe omdat te voorkomen… leg 1 of 2 velletjes toiletpapier in je wastafel probeer zoveel mogelijk vet hierop op te vangen en gooi dit later in t toilet of afvalbakje.
Veel succes.
17/11/2020
Hoi Julia,
Bedoel je de kokosvet-/olie of de etherische olie? Kokosvet is wel eetbaar, maar bij etherische olie zou ik voorzichtig zijn en de verpakking/bijsluiter goed lezen. Het best kunt je bij een natuurwinkel vragen wat veilig is om te gebruiken. Sowieso zou ik je adviseren om het goedje niet door te slikken, maar uit te spugen als je klaar bent met poetsen.
Hopelijk heb je iets aan deze tips en super dat je een poging waagt om je eigen tandpasta te maken!
Nur
15/11/2020
hoi ik had een vraag ik wou de olie bij de kruidvat kopen alleen weet ik niet of die wel eetbaar is dus heb meschien tips om er achter te komen ?
22/03/2019
Ha Ellen,
Hartelijk dank voor je reactie en wat super tof wat je aan de slag bent met duurzame tandpasta. Ik ben erg benieuwd naar je ervaring.
Mijn ervaring is dat het erg wennen is aan de smaak en vettige structuur van kokosolie. We zijn zo gewend dat tandpasta schuimt, dat het gek voelt als dat niet zo is. Denk dat je er de tijd voor moet nemen om te wennen en te experimenteren. Ik haal ook nog wel eens gewone of biologische tandpasta. De volledige switch is nog steeds lastig bij ons thuis met drie kids. Maar alle beetjes helpen.
Tee tree olie is een wondermiddel als het gaat om ontsmetting en desinfectie. Ook draagt het bij aan het herstellend vermogen van de huid en is het preventief toe te passen tegen hinderlijke bacteriën. Zaak is wel om het weer uit te spugen en niet in te slikken.
Hopelijk heb ik je vragen kunnen beantwoorden. Zoals ik al aangaf, ben ik erg nieuwsgierig naar jouw ervaring. Leuk als je kans ziet om het te delen met ons.
Warme groet,
Nur
20/03/2019
Hoe is de ervaring na langer gebruik? Ik heb recent tandpasta met enkel (gekookt) water, baksoda en etherische olie van pepermunt gemaakt, maar ben erg benieuwd naar de versie met (virgin) kokosolie. Daarnaast, waar draagt de tee tree olie aan bij?